10/07/2015

Η φύση του ανθρώπου είναι, κατά βάση, αντιφατική. Ο άνθρωπος είναι ικανός για βάναυσες κτηνωδίες ενώ στον ίδιο άνθρωπο υπάρχει η δυναμική για ανιδιοτελείς κ' αξιοθαύμαστες πράξεις καλοσύνης και αγάπης.

Κι ενώ αδυνατώ να κατασκευάσω έγκυρο, λογικό επιχείρημα που να βασίζεται σε κάποια γενική αλήθεια και να προτιμά το ένα ή το άλλο άκρο του φάσματος της ανθρώπινης συμπεριφοράς, θα έλεγα πως η άνθρωπινη εμπειρία θα ήταν λειψή χωρίς τη διπολικότητα αυτή.

Είμαι συμφιλιωμένος μ' αυτή την ιδέα και αναγνωρίζω πως ώντας κι εγώ άνθρωπος [;], υπόκειμαι στις ίδιες αρχές. Είναι λυτρωτική η συνειδητοποίηση πως "είμαι κι εγώ άνθρωπος". Η αποδοχή λειτουργεί σαν αρωγός για περαιτέρω τριβή με τον εαυτό μου.

Στις σχέσεις μου με τον κοινωνικό περίγυρω, οι παραπάνω σκέψεις, προωθούν την ανάπτυξη της ενσυναίσθησής, μια λέξη όπου μια απ' τις εκφάνσεις της, ουσιαστικά εντοπίζει με εκλεπτυσμένο τρόπο το πως κάποιος γίνεται πιο αυαίσθητος, επιεικής, ίσως με το "εγώ" ενός άλλου.

Αυτά σε ένα προσωπικό επίπεδο. Η ίδια ιδέα -η οποία είναι τομέας επιστημονικής έρευνας- έχει τη δυνατότητα για κοινωνική αλλαγή αν αφομοιωθεί από τις μάζες. Η μελέτη της φύσης του ανθρώπου είναι, πιστεύω, η αρχή, η βάση, για κάθε εγχείρημα αλλαγής του ανθρώπινου πολιτισμού. Μόνο αφού εντοπίσουμε τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων μας θα μπορέσουμε να έχουμε σχέδιο δράσης για την ανατροπή τους.

Σκέψεις πάνω στη κοινωνική αλλαγή.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σαν ανθρωπότητα δεν είναι οικονομικό ή πολιτικό. Η σάπια οικονομία και τα σαθρά πολιτικά συστήματα και κυβερνήσεις είναι απλά το σύμπτωμα ενός βαθιά νοσούντος πολιτισμού.

Η ρίζα του προβλήματος κρύβεται σε κάτι θεμελειοδέστερο. Η ρίζα του προβλήματος εντοπίζεται στις αξίες και αντιλήψεις που κουβαλάμε συλλογικά σαν ανθρώπινος πολιτισμός.

Υποστηρίζω λοιπόν, πως η λύση δεν έγκυται στην αναδιάρθρωση της οικονομίας, ούτε στην ανατροπή του καπιταλισμού ή του "τάδε" πολιτικο-οικονομικού συστήματος. Για να υπάρξει ριζική αλλαγή θα πρέπει να αλλάξουν συνειδήσεις.

Ο άνθρωπος είναι ένα κομμάτι κρέας με τρομερή δυναμική για εξέλιξη, άλλα επικύνδηνο όπλο αν παραμείνει απαίδευτος κ' ακαλλιέργητος.

Η πραγματική επανάσταση είναι η επανάσταση των αξιών.

15/6/15

Πρόλογος:

Για άλλη μια φορά νιώθω την ανάγκη να καταφύγω σε 'σένα - έχεις απαλύνει το μαρτύριό ξανά στο παρελθόν. Ξύπνησα με απαίσια διάθεση και νιώθω βαρύς και άρρωστος. Νιώθω μόνος ενώ παράλληλα παρουσιάζονται πρώιμα συμπτώματα έρωτα. Συμφορά.

Κυρίως θέμα:

Νιώθω σαν το κομμάτι του παζλ που απέτυχε να ταιριάξει με τα υπόλοιπα και έμεινε στο σκονισμένο κουτί - κάπου δίπλα στις αλλόκοτες παιδικές ζωγραφιές. Νιώθω την ανάγκη να ταιριάξω περισσότερο από ποτέ μα το σφάλμα μου είναι πως ήδη γνωρίζω πως είναι λάθος να πέσω στη παγίδα του κονφορμισμού... ή μήπως όχι;. Εγώ φταίω, τα θέλω όλα: Να είμαι εγώ και να θέλω να ταιριάξω.

Είναι κουραστικό να είσαι άνθρωπος. Είναι ανισόρροποι κ' εύθραυστοι. Συναισθηματικές ανάγκες, ένστικτα, έρωτες, απαιτήσεις... λες κι έχει νόημα τίποτα απ' όλα αυτά. Συχνά η αυτοχειρία φαντάζει συναρπαστική. Οχι όμως, δεν ήρθε η ώρα για το κύκνιο άσμα. Οχι πρίν φέρω τα πάνω κάτω στη ζωή μου, όχι πριν η αυτοχειρία είναι η μόνη επιλογή.

Επίλογος:

Σήμερα είμαι ανθρωπάκος, μικρός, ασήμαντος, τιποτένιος. Μόνη μου συντροφιά η μουσική κ' εσύ, καλέ μου φίλε - μόνο εσύ με καταλαβαίνεις.

Σκέψεις πάνω στη κοινωνία.

The way I see it, όλη η αντίφαση και παραδοξότητα που παρατηρείται στις μέρες μας ανά το κόσμο είναι αναμενόμενη.

Η φύση του ανθρώπου είναι τέτοια που καθιστά δύσκολη, ίσως αδύνατη τη συνύπαρξη και εύρυθμη λειτουργεία κολωσιαίων κοινωνιών σαν και τις δικές μας. Είναι η ζωόδης, η άγρια πλευρά του ανθρώπου αυτή που δε τον αφήνει να χτίσει την ουτοπία.

Προσωπικές φιλοδοξίες, ένστικτα, ανάγκες, έμφυτες τάσεις και συμπεριφορές, όλα κάτω από την ομπρέλα του πυρήνα του ανθρώπινου είδους, την επιβίωση και την αναπαραγωγή, παρεμβάλλονται και δυσχαιρένουν την επιδείωξη του κοινού καλού, το λόγο δηλαδή που οι άνθρωπο αποφασίσαμε να ζούμε σε κοινωνίες.

Πάντοτε υπήρχαν οι προνομιούχοι, οι "έχοντες", και πάντα υπήρχαν οι "σκλάβοι" που δούλευαν για τους προνομιούχους. Όλη η ιστορία της ανθρωπότητας αποτελεί ουσιαστικά διαφορετικές εκφάνσεις του ίδιου μοτίβου.


Κανένας κομμουνισμός, σοσιαλισμός ή καπιταλισμός δε θα καταφέρει να συντελέσει ουσιαστικά στην ριζική αλλαγή της πραγματικότηας αυτής. Αυτό που πρέπει να αλλάξει βρίσκεται αλλού και είναι κάτι πιο θεμελειώδες. Η ρίζα του προβλήματος είναι ο ίδιος ο άνθρωπος.

Μόνο με την επικράτηση της νόησης πάνω στο άγριο ζώο που κρύβουμε μέσα μας θα καταφέρουμε να επιφέρουμε την αλλαγή που ζητάμε. Μόρφωση και πνευματική καλλιέργεια σε διαπλανητικό επίπεδο. Βέβαια, ας είμαστε ρεαλιστικοί. Ακόμα κι αυτό δεν είναι αρκετό. Θα πρέπει να υπάρχουν και οι κατάλληλες συνθήκες. Θα πρέπει να υπάρχει η κατάλληλη τεχνολογία και επιστήμη. Και πιστεύω πως υπάρχει.

Όσο λοιπόν ψάχνουμε το πρόβλημα στην οικονομία, στα τραπεζικά καρτέλ και το καπιταλισμό, θεωρώ πως εθελοτυφλούμε και κοιτάμε σε λάθος κατεύθυνση. Το πρόβλημα είναι μέσα μας και είμαστε εμείς. Η ανθρώπινη φύση.

Βανίλια-Σοκολάτα-Φράουλα: Στα χνάρια της χαμένης ανθρωπιάς, Μέρος 1ο.

Φαινομενικά, η πραγματικότητα και συνεπώς το θέμα για το οποίο θα μιλήσω, δεν έχει κανένα νόημα ή λόγο ύπαρξης. Η πραγματικότητα που εγώ αντιλαμβάνομαι είναι μια ιστορία μυστηρίου -έχει και λίγο από δράμα, θεωρώ, ωστώσο-.

Συνεχίζοντας λοιπόν, θα έλεγα πως ο ανθρώπινος πολιτισμός δεν έχει κανένα λόγο ύπαρξης, όπως κι εσύ, όπως κι εγώ, όπως τα πάντα. Είσαι σκεπτικός και καλά κάνεις. Είμαι κι εγώ. Δεν έχω αρκετά στοιχεία για να είμαι απόλυτος - οι απόψεις που εκφράζω είναι προϊόν επεξεργασίας δεδομένων γνωστών σε ένα χωροχρονικό πλαίσιο που ονομάζουμε "τώρα".

Τα πάντα είναι σχετικά. Το είπε κι ο Αλβέρτος. Πατώντας σε τούτο το τσιτάτο και ορίζοντας αυθαίρετα σαν σκοπό κάθε ανθρώπινου ή εξωγήινου πολιτισμού, την μεγιστοποίηση των πιθανοτήτων επιβίωσης άλλα και ευημερίας των μονάδων που αποτελούν τον εκάστωτε πολιτισμό, ένα πράγμα γίνεται προφανές: Ο ανθρώπινος πολιτισμός έχει αποτύχει στο σκοπό του. Παταγωδός. Η κατάσταση είναι χειρότερη από ισπανική σαπουνόπερα τύπου "Μαρία της γειτονιάς".

Κλαίγοντας την ανθρωπιά με βανίλια-σοκολάτα-φράουλα.

Εκτός από ντροπή, ενοχές κι αποστροφή για το ίδιο μου το είδος, αλλά και τον ίδιο μου τον εαυτό, συχνά έχω την ανάγκη να κάτσω σε μια γωνιά με ένα δίλιτρο παγωτό βανίλια-σοκολάτα-φράουλα και να αναρωτηθώ το γιατί. Γιατί η ανθρωπότητα είναι τόσο γαμημένα άρρωστη; Γιατί τόσοι άνθρωποι υποφέρουν και πεθαίνουν δίπλα μας ενώ άλλοι, μεταξύ αυτών εγώ κι εσύ επιλέγουμε την απάθεια εθελοτυφλώντας συλλογικά; Τι συμβαίνει; Τι πήγε λάθος; Τι φταίει;

Είχα κιόλας τελειώσει τη σοκολάτα και οι ιδέες που είχα, είχαν αρχίσει να παίρνουν μορφή. Μπορεί μια διάχυτη θλίψη να αιωρούνταν μέσα μου καθώς η σοκολάτα γινόταν ανάμνηση, άλλα ήξερα πως η βανίλια ποτέ δε μ' απογήτευσε. Κι έτσι συνέχισα...

Ο Homo Sapiens, όπως και κάθε μορφή ζωής στο πλανήτη Γη, έχει πρωταρχικό σκοπό την επιβίωση και αναπαραγωγή του. Ξανά, τα γιατί είναι πολλά και μια σαφής απάντηση κάθε άλλο από ξεκάθαρη είναι, άλλα αυτό είναι ένα θέμα ανάπτυξης από μόνο του. Δεδομένων των παραπάνω, ο άνθρωπος είναι μια οντότητα κατασκευασμένη να προσαρμόζεται σε διάφορα περιβάλλοντα και να εκδηλώνει ένα μεγάλο έυρος συμπεριφορών που θα του εξασφαλίσουν την επιβίωση και αναπαραγωγή που του προστάζει η θεία Ζωή.

Ορίζοντας αυθαίρετα, για άλλη μια φορά, πως η ανθρώπινη συμπεριφορά μπορεί να μετρηθεί με μια κλίμακα της οποίας οι δύο διαφορετικές κατευθύννσεις είναι το "καλό" και το "κακό", θα υποστηρίξω πως ο άνθρωπος είναι εξ' ορισμού φτιαγμένος να συμπεριφέρεται "καλά" άλλα και "κακά". Όλα εξαρτώνται από το ευρύτερο πλαίσιο.Συνεπώς, ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως "ατελής". Είναι ικανός να προκαλέσει πόνο και χαρά προκειμένου να ικανοποιήσει τις ανάγκες του. 

Αλήθεια

Ο ορισμός της λέξης "Αλήθεια" από την wikipedia:

Αλήθεια είναι, γενικά, η υπαρκτότητα μιας κατάστασης ή η πραγματικότητα ενός γεγονότος. Ως αλήθεια δεχόμαστε αυτό που αντιλαμβάνονται ως πραγματικότητα, με σιγουριά, οι περισσότεροι άνθρωποι. Όταν δύο ή περισσότεροι άνθρωποι συμφωνούν στην αντίληψη ενός φαινομένου, δημιουργούν μια κοινή σύμβαση για το φαινόμενο και την «αίσθηση» που αυτό προκαλεί. Όταν αυτή η κοινή σύμβαση αφορά ένα μεγάλο σύνολο ανθρώπων, όταν δηλαδή «όλοι» αντιλαμβάνονται κάτι με όμοιο τρόπο, τότε η κοινή αυτή σύμβαση γίνεται αποδεκτή ως αλήθεια.

Δύο διαφορετικές ομάδες ανθρώπων μπορούν να έχουν διαφορετικές «αλήθειες»: οι μεν να λένε ότι ο ουρανός είναι γαλάζιος και οι δε ότι ο ουρανός είναι μπλε. Καθώς το χρώμα είναι μόνο μια μορφή που σχηματίζεται στον εγκέφαλο από την επεξεργασία της αλληλουχίας ηλεκτρικών ώσεων που μεταφέρει το οπτικό νεύρο, το μπλε είναι μια σύμβαση, η οποία εξαρτάται από την ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε όλοι με όμοιο τρόπο κάτι όπως το χρώμα. Η αχρωματοψία για παράδειγμα θα μπορούσε να προκαλέσει μια τέτοια ασυμφωνία.

Η αλήθεια ως όρος χρησιμοποιείται από την ευρωπαϊκή φιλοσοφία για να καθορίσει αυτό που αποτελεί μέρος της πραγματικότητας. Γενικά η έννοια και η αξία της αλήθειας αποτελεί ένα από τα δυσκολότερα προβλήματα της φιλοσοφίας, με πολλές διαφορετικές θεωρίες να έχουν ειπωθεί.

Δικά μου σχόλια:

Θεωρώ με σχετική ασφάλεια πως η μόνη αντικειμενική αλήθεια που ξέρουμε είναι εκείνη την οποία μας δείχνει η επιστήμονική μέθοδος. Η λέξη "σχετική" που χρησιμοποιώ δεν έγκυται στο ότι μπορεί να υπάρχει και άλλη μέθοδος εύρεσης της αλήθειας, άλλα στο ότι ακόμα και η επιστημονική μέθοδος μας δείχνει πως λειτουργεί η πραγματικότητα, ή μέρος αυτής. Δε μας δίνει μια ολοκληρωμένη εικόνα για το τί είναι πραγματικότητα ή ολοκληρωμένη αλήθεια.

Πέρα από την επιστημονική μέθοδο δε νομίζω πως μπορεί κάποιος να εξάγει αξιόπιστα συμπεράσματα για την αλήθεια. Οι αισθήσεις μας δίνουν μια πλαστή εικόνα για το τι είναι η πραγματικότητα. Η πραγματικότητα που αντιλαμβάνομαι εγώ είναι μια πραγματικότητα ειδικώς προσαρμοσμένη στις βασικές ανάγκες μου, κυρίως την επιβίωση.

Δεδομένων των παραπάνω, με σχετική ασφάλεια μπορώ να πω πως δεν είμαι σίγουρος για καμία αλήθεια. Ακόμα και αν εμπιστεύομαι ως ένα βαθμό την επιστημονική αλήθεια, δε θεωρώ τίποτα δεδομένο. Στη δική μου πραγματικότητα δεν υπάρχει απόλυτη αλήθεια. Τα πάντα μπορούν να τεθούν υπό αμφισβήτηση. Ακόμα και το αν υπάρχω αυτή τη στιγμή που ρωτάω τον εαυτό μου τι είναι η αλήθεια.

Υπάρχει όμως πραγματικά "αλήθεια" σαν απόλυτη ένοια; Ίσως η αλήθεια είναι μια ένοια σχετική. Ίσως η αλήθεια διαφέρει για διαφορετικά συστήματα αναφοράς. Ίσως η ίδια η πραγματικότητα δεν είναι απόλυτη. Ίσως η ίδια η ένοια της απόλυτης αλήθειας να είναι μια κατασκευή του ανθρώπινου νου, μη εφαρμόσιμη σε απόλυτη μορφή όσον αφορά τη πραγματικότητα.

Τι είναι η αλήθεια, αλήθεια;

31/03/2015

Δεν έχω ιδέα ποιός είμαι και γιατί υπάρχω. Αυτή είναι ίσως η σημαντικότερη σκέψη στη ζωή μου. Όλη μου η πορεία σαν άνθρωπος, όλοι μου οι στόχοι, όλο μου το είναι, βασίζεται πάνω σε αυτή τη φράση.

Θέλω να γνωρίσω τα πάντα. Θέλω να μάθω τα πάντα. Θέλω να κάνω την ύπαρξη δική μου. Να ταξιδέψω... εσωτερικά και φυσικά. Να γνωρίσω ανθρώπους, εμπειρίες, αισθήσεις, ιδέες.

Η ζωή είναι μια τρέλα. Δε έχουμε ιδέα γιατί ήρθαμε εδώ και που θα πάμε. Δεν έχουμε καν ιδέα τι είμαστε, ή τι σημαίνει "να είμαστε". Δε παίρνω πολύ σοβαρά τη ζωή, προσπαθώ.

Οι σκέψεις αυτές με διαμορφώνουν, με έχουν αλλάξει. Το τρόπο που αντιμετωπίζω τον εαυτό μου, τα γεγονότα, τις καταστάσεις, τους ανθρώπους.

Ολόκληρη η ύπαρξη είναι ένα παζλ. Όσο μελετάς την ύπαρξη τόσο περισσότερα κομμάτια ταιριάζεις μεταξύ τους και όλο και περισσότερη συνοχή αποκτά η πραγματικότητα.

Όσο για το νόημα της... δεν έχω ιδέα. Ούτε μια γαμημένη ιδέα για το τί κάνω εδώ. Απλά ζω. Σκοπός της δικιάς μου ζωής είναι να γνωρίσω την ύπαρξη και να βοηθίσω τον υπόλοιπο κόσμο να δει το κόσμο όπως τον βλέπω εγώ.

Είμαι ξεχωριστός. Εσύ;

Όλοι μας έχουμε την ανάγκη να νιώθουμε ξεχωριστοί. Όλοι μας, επίσης, νιώθουμε και θα ορκιζόμασταν ότι είμαστε ξεχωριστοί. Μα πως θα μπορούσε να είναι διαφορετικά;

Το να νιώθεις ξεχωριστός έχει τόσο μεγάλη σημασία για την εξελικτική διαδικασία. Το τελευταίο πράγμα που θα 'θελε εκείνη η πόρνη η Ζωή, είναι τα πιόνια της να αμφισβητούν τη σημαντικότητα τους και άρα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, να ρίχνουν ξέμπαρκα πυροβολίδια στις αναπαραγωγικές τους πιθανότητες.

Ξέρω, "μα... εγώ...", σκάσε. Σιγά μη παραδεχόσουν ότι είσαι ένα χοιρινό που μιλάει. Ανάλογα και το πόσο σου κόβει, θα βρείς αρκετούς παράδρομους για να είσαι η εξαίρεση. "Ο,τι θες άλλα όχι αυτό" ακούω την εσωτερική φωνούλα σου να φωνάζει τρομαγμένη και χαϊδεύομαι.

Το μέρος του χυλού που κουβαλάς... (του μυαλού σου ντε!) που δημιουργεί τη συνοχή στη πραγματικότητά σου θα έπαιζε μπαλοθιές που λέει κι ένας θειός μου προσπαθώντας να συνέλθει από μια τέτοια υπαρξιακή μαχαιριά. Μη μου καταρρεύσεις και σε μαζεύουμε.

Κοιμήσου ήσυχα κανακάρη. Όσο ξεχωριστός και ιδιαίτερος κι αν νιώθεις, όσο σίγουρος κι αν είσαι ότι το σύμπαν γυρίζει γύρω σου, είσαι ένα φαινομενικά τιποτένιο κομμάτι κρέας όπως όλα τα υπόλοιπα και είσαι προγραμματισμένος για ένα και μοναδικό σκοπό: να είσαι το δοχείο, το πουτανάκι της τσατσάς ζωής που σε χρησιμοποιεί για κάποιο δικό της, μυστήριο λόγο.

Φήμες λένε ότι ίσως βασικότερες αρχές του σύμπαντος, όπως οι θερμοδυναμικοί νόμοι κινούν τα νήματα της τσατσάς ζωής. Χοντρό νταβαντζιλίκι με λίγα λόγια...

Ηθική.

Ηθική: Ακόμα μια κοινωνική κατασκευή, χρήσιμη για την εύρυθμη λειτουργεία της κοινωνίας. Αν και δεν υφίσταται στην ουσία ηθική σαν καθολική αλήθεια, η ηθική είναι απαραίτητη για την αρμονική συνύπαρξη ενσυνείδητων μονάδων που αλληλεπιδρούν. Κάποια μορφή ηθικής υπάρχει ήδη στη βιολογία του ανθρώπου και είναι αποτέλεσμα της εξελικτικής διαδικασίας - διαφορετικά, πιθανότατα δε θα ήμουν εδώ να γράφω περί ηθικής.

Η ηθική με άλλα λόγια είναι μια συμφωνία μεταξύ εμένα, εσένα και όλων μας, από την οποία εποφελούμαι άλλα και ζημιώνομαι προκειμένου να καταστήσω εκείνη την εμπειρία που ονομάζουμε ζωή όσο το δυνατόν λιγότερο επίπονη για την ύπαρξή μου. Προσωπικά, δίνοντας μια όσο το δυνατόν περιεκτηκότερη περιγραφή για την ηθική, θα έλεγα ότι είναι η διαδικασία περιορισμού του εαυτού μου προκειμένου να αποφύγω να αλληλεπιδράσω με κάποιον με τρόπο ο οποίος θα είχε ανεπυθήμητα αποτελέσματα αν προορίζοναν για εμένα.

Φυσικά, είναι μακράν πιο πολύπλοκο το θέμα της ηθικής γιατί εμπλέκεται το εγώ, η σημασία της ατομικότητας και της ατομικής ελευθερίας άλλα και το που βρίσκεται η κόκκινη γραμμή που διαχωρίζει το "εύρος" της ελευθερίας μου.